Verstoppingen in het riool ontstaan vaak door een ophoping van vet. Bepaalde chemische stoffen kunnen de riolering bovendien beschadigen, doordat het de binnenzijde van een rioolbuis wegvreet. Het schoonmaken van verstopte rioleringen kost enerzijds veel geld. Anderzijds is het belangrijk dat er zo weinig mogelijk vet en schadelijke stoffen terecht komen bij de waterzuiveringen van het waterschap. Die moeten immers veel moeite doen om dat water weer zo schoon mogelijk te krijgen.
"We willen bedrijven die vet en schadelijke stoffen op het riool lozen, kunnen aanspreken," vertelt Patrick Vugts van Waterschap Vallei en Veluwe. "Ondernemers mogen geen stoffen lozen, die schade of verstoppingen veroorzaken. De meeste bedrijven hebben dan ook eigen voorzieningen om stoffen en vet op te vangen, zodat die niet in het riool terecht komen. Toch gebeurt dat nog vaak, bijvoorbeeld omdat de capaciteit van deze voorzieningen, zoals vetvangers, niet voldoende zijn, of niet voldoende worden onderhouden."
De aandacht voor het riool is volgens Vugts bij de meeste ondernemers niet heel groot. “Dat is ook niet zo gek, want men weet niet wat er allemaal onder de grond gebeurt, het riool is uit het zicht. En ondernemers zijn ook niet altijd op de hoogte van de regels over het lozen van vet en andere stoffen. Ze denken vaak: als niemand er iets van zegt, dan zal het wel goed zijn."
Grip krijgen
Waterschap Vallei en Veluwe begon in 2015 met camera-inspecties. "Omdat wij van een groot aantal bedrijven niet wisten hoe het met het riool daar in de buurt was gesteld. Het belang voor het waterschap is om grip te krijgen op hoeveel en welk soort afvalwater er binnenkomt op de rioolwaterzuiveringen. Afvalwater moet te zuiveren zijn. En de gegevens die we met de inspecties verzamelen, helpen ons ook de zuiveringen doelmatig te laten werken."
De rioolinspecties gaan vrij eenvoudig in z'n werk. Er wordt op straat een rioolput geopend en een camera op wieltjes wordt naar beneden gelaten. Die rijdt vervolgens door het riool, terwijl er filmbeelden worden gemaakt. Daarop is te zien of er beschadigingen zijn of dat zich vet aan het ophopen is aan de wanden van de rioolbuizen.
Steekproeven
Gemeenten zijn in principe verantwoordelijk voor het riool. Die dienen riolen regelmatig te inspecteren en te reinigen. Vugts: "Maar nergens is vastgelegd hoe vaak dat moet gebeuren. Soms worden door bezuinigingen riolen minder vaak gereinigd en geïnspecteerd. Daarom doen wij als waterschap steekproeven om te kijken hoe het met het riool is gesteld. Het komt voor dat sommige riolen vijf jaar lang niet worden geïnspecteerd. In die tijd kan zich heel erg veel vet ophopen, met verstoppingen als gevolg."
Het is overigens aan de overheden om te bewijzen of een bedrijf stoffen loost die niet in het riool mogen. "Daarom gaan wij af en toe kijken in de buurt van bepaalde bedrijven. Dat zijn bijvoorbeeld de bedrijven in de voedingsmiddelenindustrie: slachterijen, horeca, vis- en kipverwerkende bedrijven, bakkerijen en boerderijen. Daar komt het meeste vet vandaan. Door met de camera in het hoofdriool in de buurt van zo'n bedrijf te kijken, kun je vaak herleiden waar vet of andere stoffen precies vandaan komen."
Volgens Patrick Vugts is het belangrijkste resultaat van de inspecties tot nu toe dat bedrijven zich gaan realiseren dat het belangrijk is om goede voorzieningen te treffen. De discussie daarover tussen bedrijven en gemeenten wordt daardoor minder. Want met de filmbeelden kunnen we bewijzen waar de lozingen precies vandaan komen."
