Samenwerking in bestrijding
Gecoördineerd door Waterschap Rivierenland werken waterschappen langs de grote rivieren intensief samen om muskus- en beverratten te bestrijden. Van Diermen: “Bij de beverrat lukt het al tien jaar om ze voornamelijk aan de grens te vangen, zodat ze zich niet verderop in Nederland vestigen.” Landelijk steeg de beverrattenvangst in 2024 licht met 13 procent naar 1.842 vangsten.
De landelijke muskusrattenvangst liet in 2024 een flinke stijging zien. Er zijn in totaal 65.811 muskusratten gevangen door de gezamenlijke waterschappen. Dat is een toename in vangsten van bijna 15.000 dieren; een stijging van 29 procent ten opzichte van 2023. “Die toename kunnen we verklaren door lange periodes van hoogwater en gerichte bestrijding,” zegt van Diermen. “Door het hoge water en sterke stroming werden holen onbereikbaar en zochten veel muskus- en beverratten hun heil elders.”
Dalende trend in beheergebied Vallei en Veluwe
In tegenstelling tot de landelijke trend, zijn in het beheergebied van Waterschap Vallei en Veluwe het afgelopen jaar 111 muskusratten gevangen. In 2023 waren dat er 196. “De afgelopen vijf jaar is een enorme daling in vangsten, afgelopen jaar zelfs 43%. De jaren daarvoor respectievelijk 55% en 70%,” vervolgt van Diermen.
“Inmiddels is de populatie muskusratten bij Waterschap Vallei en Veluwe zo klein en verspreid, dat deze zich niet gemakkelijk meer voortplant,” licht van Diermen de cijfers toe. Het aantal gevangen beverratten in 2024 was 11. In 2023 waren dat er 3. “Door goede samenwerking dringen we de muskusrat en beverrat steeds verder terug tot de landsgrens.”
Bedreiging waterveiligheid en biodiversiteit
Muskus- en beverratten komen hier van nature niet voor en hebben nauwelijks natuurlijke vijanden. Ze worden bestreden omdat ze holen en gangen in dijken te graven en zo een gevaar kunnen vormen voor de waterveiligheid. Muskus- en beverratten vormen ook een bedreiging voor de biodiversiteit. Ze eten planten als riet en lisdodde weg, en verdringen daardoor inheemse diersoorten zoals de zwarte stern, de roerdomp en de kleine karekiet. Ze staan daarom allebei op de Europese lijst van Invasieve soorten. “We blijven intensief samenwerken op landelijk en regionaal niveau en we streven naar internationale afspraken